Bouwplannen en spuitzones

Spuitzone

Op landbouwgrond mag een ondernemer gewassen telen. Denk aan aardappelen, graan, groenten en fruit. Zij mogen dan ook gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. Daarmee beschermen zij hun gewassen tegen ziekten, plagen en onkruid. Deze regels staan in het omgevingsplan. Daarin staat dat op grond met de functie 'agrarisch met waarden' gewasbeschermingsmiddelen gebruikt mogen worden.

Met een spuitzone rondom deze landbouwgrond voorkomen we risico's voor de gezondheid. Bij het spuiten kunnen namelijk gewasbeschermingsmiddelen soms onbedoeld in de lucht of op de grond terechtkomen. In een spuitzone mag u daarom geen woning bouwen of een initiatief beginnen waar mensen langere tijd zijn. Dit noemen we 'gevoelige functies'.

Er zijn nog geen landelijke regels over wat een veilige afstand is voor spuitzones. De hoogste bestuursrechter in Nederland (Raad van State) heeft uitgesproken dat een afstand van 50 meter een veilige ruimte is voor een spuitzone.

Aanpak in Horst aan de Maas

De belangrijkste punten uit onze aanpak zijn:

• Spuitzone van 50 meter
• Afspraken maken over een spuitvrije zone
• Afwijken van de 50 meterrichtlijn
• Aanpak voor tijdelijke functies

Spuitzone van 50 meter

Er zit altijd minimaal 50 meter tussen de landbouwgrond en een gevoelige functie. We volgen hiermee de uitspraak van de rechter.

Afspraken maken over een spuitvrije zone

Eigenaren van landbouwgrond rondom een initiatief en initiatiefnemers kunnen samen afspreken dat zij op deze grond geen gewasbeschermingsmiddelen gebruiken binnen 50 meter van het initiatief. De afspraken komen in het omgevingsplan. Hiervoor is een wijziging van het omgevingsplan nodig. De eigenaar van de grond kan nadeelcompensatie vragen aan initiatiefnemer.

Afwijken van de 50 meterrichtlijn

In sommige gevallen kan de gemeente besluiten af te wijken van de 50 meterrichtlijn. Dit hangt af van de situatie. Het moet dan aannemelijk of aantoonbaar zijn dat er geen gewasbeschermingsmiddelen gebruikt worden of kunnen worden. Hiervoor is een locatiespecifiek onderzoek nodig. Vaak zijn er dan ook aanpassingen nodig, bijvoorbeeld het plaatsen van een heg. Een beoordelingscommissie beoordeelt of uw situatie in aanmerking komt om af te wijken van de spuitvrije zone van 50 meter. Er blijft altijd een risico voor de initiatiefnemer dat een rechter de vergunning ongeldig verklaart.

Aanpak voor tijdelijke functies

Een tijdelijke functie is in de Omgevingswet iets dat maximaal 15 jaar bestaat. Denk aan premantelzorgwoningen of flexwoningen. Als de initiatiefnemer en de eigenaar van de landbouwgrond samen afspreken dat er binnen 50 meter van de tijdelijke functie geen gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt, dan hoeft dat niet in het omgevingsplan te staan. In dat geval is het genoeg om dit vast te leggen in de vergunning met een maatwerkregel. Voor premantelzorgwoningen mag bij het onderdeel 'spuitzonering' gekeken worden naar hoe de situatie nu is. Die bestaande situatie mag u dan gebruiken in de onderbouwing voor die specifieke plek.