Erfgoed in Horst aan de Maas
De geschiedenis van Horst aan de Maas is te zien in het landschap, in oude gebouwen en aan sporen in de grond. Dit noemen we erfgoed. Het vertelt ons over wie we zijn en waar we vandaan komen. De gemeente wil hier goed voor zorgen. Daarom houden we rekening met ons erfgoed bij bouwplannen. En we zorgen dat iedereen kan genieten van het erfgoed.
Archeologisch erfgoed: sporen in de grond
Archeologisch erfgoed zijn resten uit het verleden die in de bodem zitten. Bijvoorbeeld grafheuvels, sporen van jacht of landbewerking of resten van gebouwen. Archeologen kunnen hiermee vertellen waar en hoe mensen eeuwen geleden leefden.
Archeologisch onderzoek bij bouwplannen
Wilt u ergens iets bouwen? Dan kijkt de gemeente of u archeologisch onderzoek moet doen. De gemeente gebruikt hiervoor een beleidskaart waarop staat hoe waarschijnlijk het is dat er waardevolle resten uit het verleden gevonden worden. De beleidskaart archeologie en de toelichting bij de waardering staan in het Programma Erfgoed.
Cultuurlandschap
Mensen wonen en werken al eeuwen in onze gemeente. En veranderden hiervoor de natuur. In het landschap zijn sporen hiervan terug te zien. Denk aan houtwallen, paden en lanen of sporen van turfwinning. Op een waarderingskaart staan alle landschapssoorten en hoe bijzonder het landschap op die plek is. De gemeente gebruikt die kaart om te bepalen hoeveel rekening u met uw plannen op een plek moet houden met het cultuurlandschap. De beleidskaart cultuurlandschap en de toelichting bij de waardering staan in het Programma Erfgoed.
Bouwkunst en stedenbouw
In Horst aan de Maas staan 83 rijksmonumenten. En er zijn 146 gemeentelijke monumenten. Het gaat bijvoorbeeld om gebouwen, kruisen, kapellen en herinneringsmonumenten. Ze laten zien hoe mensen leefden, hoe ze bouwden en wat er belangrijk voor hen was.
In veel van onze dorpen zijn straten of wijken die heel bijzonder zijn. Omdat er meerdere monumenten staan of omdat het straatbeeld een mooi voorbeeld is van een bepaalde periode. Zoals bijvoorbeeld de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Dit noemen we 'ensembles' of 'beschermde dorpsgezichten'.
In het Programma Erfgoed staat in de beleidskaart stedenbouw/ ensembles en de toelichting bij de waardering hoe de gemeente hiermee om wil gaan.
Eigenaar of bewoner van een monument
Woont u in een monument? Dan kunt u misschien subsidie krijgen. En u moet meestal een vergunning aanvragen als u wilt verbouwen of iets wilt aanpassen.
Subsidies
Voor monumenteigenaren zijn er subsidies van de provincie en de rijksoverheid:
- subsidies van de provincie Limburg
- subsidies van de rijksoverheid (via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Monumentenwacht Limburg
Eigenaren van monumenten in onze gemeente kunnen tot en met 2026 een gratis abonnement op Monumentenwacht Limburg krijgen.
Omgevingsvergunning
Wilt u iets verbouwen of aanpassen aan uw monument? Of wilt u bouwen in een dorpsgezicht of ensemble? U heeft vaak een omgevingsvergunning nodig. En er gelden extra regels. Doe een gratis informatieverzoek bij de gemeente. We kijken dan graag wat u nodig heeft en of uw plannen kans maken op een vergunning.
Beleid
Meer uitleg, een toelichting bij de kaarten en het beleid vindt u in deze documenten:
- Programma Erfgoed: hierin staan onze ambities en werkwijze.
- Erfgoedverordening: hierin staat hoe de gemeente een gemeentelijk monument, een beschermd dorpsgezicht, cultuurgoed of een beschermde verzameling aanwijst.